Rozpoczęliśmy działalność szkółkarską ponad 20 lat temu. Od początku w gospodarstwie tym, położonym w Starym Gaju (10 km od geometrycznego środka Polski znajdującego się w miejscowości Piątek), specjalizowaliśmy się w produkcji ozdobnych gatunków iglastych, które do dziś są trzonem naszego asortymentu. Rośliny uprawiane są w gruncie – są pełne wigoru i szybciej – niż w produkcji kontenerowej – osiągają wymiary handlowe. Aby jednak uzyskać w ten sposób wysokiej jakości towar konieczne jest dbanie m.in. o czystość szkółki i utrzymanie jej w stanie wolnym od chwastów.
Oboje wywodzimy się z rodzin rolniczych , jednak jesteśmy pierwszym pokoleniem, które postawiło na produkcję roślin ozdobnych. Nasi rodzice zajmowali się – typową dla tego rejonu – uprawą warzyw polowych. Szkółka powstała w 2000 r. – wówczas na powierzchni 1,5 ha rozpoczęliśmy produkcję krzewów iglastych, które stały się główną specjalizacją naszego gospodarstwa. Obecnie w asortymencie znajdują się też gatunki liściaste, m.in. berberysy (Berberis sp.), tawuły (Spiraea sp.), hortensje (Hydrangea sp.), derenie (Cornus sp.), coraz większy wybór ozdobnych traw i bylin.
Obecnie powierzchnia gospodarstwa wynosi 32 ha, z czego pod szkółkę przeznaczone jest ok. 26 ha – większość stanowią uprawy gruntowe (kontenerownia zajmuje 0,4 ha). W nowoczesnej szkółce taka jak nasza nie można się obejść bez bloku foliowego, nasz ma o wymiary 30 x 27 m, gdzie sadzimy sadzonki do pojemników oraz do przechowywania zimą roślin bardziej wrażliwych. Większe okazy, np. drzewa, zabezpieczamy i przewozimy do hali wykonanej z płyty dwuwarstwowej, która znacznie ułatwiła zabezpieczenie roślin przed mrozem.
Najważniejszą rośliną w asortymencie jest żywotnik zachodni (Thuja occidentalis) ‘Smaragd’, którego rocznie oferuje się około 25 000 szt. Jest to roślina niesprawiająca kłopotów w produkcji, łatwa w przygotowaniu do sprzedaży i chętnie kupowana.
Znaczącą pozycją w ofercie jest bukszpan wiecznie zielony (Buxus sempervirens), którego produkcja nie spada mimo pojawienia się w Polsce groźnego szkodnika tej rośliny – ćmy bukszpanowej (Cydalima perspectalis). Dotychczas nie zaobserwowaliśmy żerowania tych owadów na naszych roślinach, ponieważ jednak szkodnik ten pojawia się coraz częściej – w ogrodach prywatnych i na terenach zieleni –stosujemy profilaktycznie preparaty owadobójcze.
Zauważyliśmy, że coraz chętniej na żywopłoty wybierane są odmiany cisa pospolitego (Taxus baccata) – ‘Hicksii’ i ‘Hillii’. Zwłaszcza ta druga cieszy się powodzeniem odbiorców, głównie dlatego, że nie zawiązuje owoców, ale również ze względu na wysokie walory dekoracyjne – gęsty i ładny pokrój, który krzewy zachowują nawet bez cięcia. Obserwujemy coraz większe zainteresowanie cisami – są one najczęściej sadzone na terenach zieleni miejskiej czy przy parafiach. Ze względu na silne właściwości oczyszczania powietrza krzewy te powinny bardziej promowane niż dotychczas.
W naszej szkółce dostępne są też okazy szczepione roślin iglastych – w tym duże, oferowane w pojemnikach nawet 120-litrowych (np. 2,5-metrowy świerk kłujący – Picea pungens – ‘Hoopsii’). Takie egzemplarze dość dobrze się sprzedają, mimo wyższej ceny, bo odbiorcy końcowi otrzymują od razu oczekiwany efekt w ogrodzie. Dopełnieniem asortymentu są drzewka bożonarodzeniowe. Wśród nich oferuje się głównie świerk serbski (P. omorika), „srebrne” formy świerka kłującego, jodły – kalifornijską (Abies concolor) i balsamiczną (A. balsamea) i – wciąż jeszcze testowaną – kaukaską (A. nordmanniana).
Spora jest oferta sosen (Pinus sp.), które nie są najłatwiejszymi roślinami do produkcji, bowiem wymagają sporej liczby zabiegów formowania, niezbędnych do uzyskania gęstych okazów. W ofercie wyróżniają się zwłaszcza sosny: czarna (P. nigra), m.in. ‘Spielberg’, ‘Nana’ czy określona przez szkółkarzy jako „rewelacyjna” odmiana ‘Oregon Green’ o wyjątkowym pokroju (regularne ułożenie gałęzi nasuwa skojarzenie z araukarią); kosodrzewina (P. mugo) – ‘Varella’, ‘Grüne Welle’, ‘Mops’, ‘Ophir’ czy ładnie przebarwiające się, podobnie jak ta ostatnia, odmiany ‘Aurea’ i ‘Winter Gold’ sosny pospolitej (P. sylvestris).
Produkujemy się też sporo jałowców płożących (Juniperus horizontalis), a w ostatnich latach klienci pytają często o odmianę ‘Blue Arrow’, u której gałązki boczne silnie przylegają do przewodnika, dzięki czemu krzewy zachowują ładny pokrój (w przeciwieństwie do odmiany ‘Skyrocket’, którą straciła zainteresowanie klientów). Do ogrodów przydomowych chętnie wybierany jest też żywotnik wschodni (T. orientalis) ‘Aurea Nana’, którego gęsto ustawione, złocistożółte pędy układają się jak rozłożona książka. Regularnie do asortymentu wprowadzane są nowości, nie każde jednak dobrze przyjmowane są przez odbiorców (np. odmiana ‘Golden Brabant’ żywotnika zachodniego).
Gospodarstwo w Starym Gaju jest stale rozwijane – zwracamy szczególną uwagę na możliwość zwiększenia skali produkcji (przy zachowaniu wysokiej jakości produkowanego towaru), co pozwoliłoby na zrekompensowanie niskiej ceny roślin. Planowanie rozwoju jest o tyle łatwiejsze, że w działalność tę zaangażowane jest następne pokolenie.
